فیلمهای اولیه تاریخ سینما عموماً کوتاه بودند. تصاویر متحرک مستند و ضبط شده در یک برداشت؛ در قابهایی ثابت و از اتفاقات روزمره؛ که طول زمان آنها دقیقاً به اندازه زمان اتفاقی بود که افتاده بود. فیلمسازان در آن زمان نه نیازی به کوتاه کردن و برش فیلم داشتند و نه نیازی به ایجاد هیجان؛ حرکت و بیان افکار و دیدگاههای شخصی خود در فیلم حس میکردند. در دهه های بعد به تدریج فیلم تبدیل به وسیلهای برای بیان داستان؛ جذب و سرگرمی مردم و نیز ابزاری توانمند برای بیان ویژه هنری خالقان آن شد. اولین بار رابرت پاول فیلمساز بریتانیایی در سال ۱۸۹۸ در فیلم کوتاه یک دقیقهای از بیش از یک نما استفاده کرد. این فیلم که در نزدیکی یک نمایشگاه هنری میگذرد با نمای خارجی بازیگران در حال خوردن غذا و ورود به نمایشگاه شروع میشود و این نما به نمای این زوج در داخل نمایشگاه پیوند میخورد. از توالی و پیوند این دو نما بیننده اینطور برداشت میکند که این دو وارد نمایشگاه شدهاند. به این ترتیب تداوم این دو نما و ارتباط مکانی و زمانی آنها (هر چند در واقعیت به گونه دیگری بوده باشد) به بیننده القا میشود.
دو سال بعد جیمز ویلیامسون اسکاتلندی در فیلماش برای اولین بار از نمای مقابل (ریورز شات) استفاده میکند. در نمای اول فیلم دروازهای را از خارج نشان میدهد که به آن حمله شده و در نمای بعد به درون میرود و همان دروازه را در حالی که به آن حمله شدهاست از زاویه مقابل نشان میدهد. در سال ۱۹۰۲ ژرژ ملییس فرانسوی فیلم «سفری به ماه» بر اساس داستان مشهور ژول ورن را میسازد. این فیلم سرآغازی بر شکلگیری زبان روایی و تدوین فیلم است. از لحاظ تدوین ما با پیوند نماها با استفاده از دیزالو (حل شدن تصویر نمای قبل در تصویر نمای بعد) برای بیان گذشت زمان روبرو هستیم. ملییس در این فیلم با استفاده از تدوین موفق به خلق تروکاژهای سینمایی شد مثلاً بازیگران فیلم به یک باره محو میشوند یا موشک به یکباره بر صورت ماه ظاهر میشود. تکنیکهای اولیه ترکیب فیلم و انیمیشن و همینطور تکنیک برهمگذاری تصاویر (سوپر ایمپوز) برای اولینبار در این فیلم بکار رفتهاست. یکی از دستاوردهای این فیلم تداوم گرافیکی؛ زمانی و مکانی نماها و بحث ورود و خروج به کادر در نماهای متوالی است. مثلاً در نمایی میبینیم که ساکنین ماه به دنبال مسافران از راست به چپ تصویر حرکت میکنند و از آن خارج میشوند در نمای بعد آنها از راست وارد قاب میشوند و به چپ حرکت میکنند. این به نوعی تداوم حرکت از راست به چپ را که قبلتر در ذهن بیننده شکل گرفتهاست را تثبیت میکند. در نمای سقوط کپسول، باز شاهد این تداوم حرکت هستیم. ملیس در چند نمای کوتاه و متوالی سقوط کپسول را از بالا به پایین و در یک حرکت تند شونده را به ما نشان میدهد. در واقع ملییس با استفاده از برشهای کوتاه ضربآهنگ فیلم را تندتر میکند و به هیجان فیلم به وسیله تدوین میافزاید.
در سال ۱۹۰۳ ادوین اس پورتر فیلمساز آمریکایی فیلم «سرقت بزرگ قطار» را میسازد که قدم بزرگی در شکلگیری زبان امروزی سینما و فن تدوین فیلم است. فیلم دربارهٔ سرقت یک قطار توسط چند راهزن و کشته شدن آنها در پایان کار است. در این فیلم پورتر به خوبی توانسته با استفاده از تقطیع نماها و پیوند آنها یک داستان را به صورت سینمایی بیان کند. در این فیلم برای اولینبار از مونتاژ موازی دو اتفاق دور از هم استفاده شدهاست. ما شاهدیم که اطلاعات مربوط به روایت ذره ذره و با ظرافت به بیننده منتقل میشود. فیلم با یک صحنه داخلی از دفتر تلگراف خانه شروع میشود. مأمور تلگراف توسط سارقان مضروب میشود. نمای بعدی همان سارقها را نشان میدهد که بیرون دفتر در کنار قطار در حال آبگیری پنهان شدهاند. در اینجا در مییابیم که دفتر تلگراف جنب ایستگاه آبگیری قطار واقع است و سارقها قصد ورود به قطار را دارند. در نمای بعد یکی از سارقها بر روی سقف قطار با نگهبان میجنگد. کارگردان با چیدن نماها در کنار هم داستانش را نه در چیدمانی تاتری (آن طور که در فیلم ملییس به چشم میخورد) بلکه به صورت سینمایی بیان میکند. پس از سرقت و فرار دزدان فیلم قطع میشود به تلگراف خانه که دخترکی مأمور مضروب را به هوش میآورد. این نما قطع میشود به اتفاقی در مکانی دورتر: در یک دهکده زنان و مردانی را میبینیم که میرقصند و پس از شنیدن یک خبر بد به یک باره به راه میافتند. پس از این ما شاهد قطع دو ماجرای همزمان در دو مکان متفاوت هستیم. سارقها که در حال فرار و تقسیم غنایم هستند و دنبالکنندههای آنها که به سوی آنها میآیند. این فیلم دوازده دقیقهای متشکل از بیست نما و ده صحنه داخلی و خارجی مختلف و نمونه اولیه استفاده از مونتاژ موازی در فیلم است. پس از این در سال ۱۹۱۶ دیوید وارک گریفیت کارگردان آمریکایی در فیلم «تعصب» با تدوین نماهای درشت صورت و دستِ زنِ قهرمان داستان، مخاطب را در تجربه حسی او شریک میکند و الفبای سینما و نقش نمای متوسط و درشت را در بیان سینمایی و تدوین نشان میدهد.
پس از انقلاب بلشویکی در روسیه، فیلم به عنوان هنر اول از سوی رهبران آن کشور معرفی شد. لنین اعلام کرد: «از نظر ما فیلم بالاترین هنر است.» رهبران انقلاب به قدرت تبلیغی فیلم پی برده بودند و از این رو نسل جدیدی از فیلمسازان روسی پا به عرصه گذاشتند که با فیلم نه به عنوان شعبده و سرگرمی و برای کسب سود بلکه مانند یک پدیده علمی و تجربی و در جهت تبلیغات ایدیولوژیک برخورد میکردند. از این رو جنبشی از فیلمسازان نو پا در شوروی شکل گرفت که تنها جنبش سینمایی دوران سینمای صامت بود. این حرکت که به کشف و تجربه تئوریهای جدید مونتاژ منجر شد در سالهای ۱۹۲۰ شروع شد و تا پس از ورود صدا به سینما، تا سالهای۱۹۳۰ نیز ادامه داشت و پیشگامانی چون لف کولشوف، پودوفکین، سرگئی آیزنشتاین، ژیگا ورتوف و الکساندر داوژنکو به دنیا معرفی کرد. وجه تمایز این جنبش، کاربرد خلاقانه تدوین در کارهای این فیلمسازان بود. آنها بیشتر از واژه مونتاژ برای نوع خاص تدوین فیلمهایشان استفاده میکردند..
سایت ویکی پدیا
سرفصل های رشته تدوین:
با گذشت زمان وبا ورود فناوریهای نوین درحوزه علوم رایانه، تدوین فیلم با نرم افزارهای دیجیتال روز به روزدرحال گسترش است وعلاقمندان می توانند با یادگیری این نرم افزارها درمنزل یا محل کار خود اقدام به تدوین فیلم کنند آموزشگاه سینمایی اندیشه نو ازسال 1385 آموزش تدوین را به صورت مستمرو به صورت تک رشته وگاهی در گرایش فیلمسازی دنبال نموده است که هنرجویانان علاقمندان با آموزش نرم افزارویادگیری مبانی تدوین می توانند پس از فازغ التحصیلی مهارت های خود را در زمینه تدوین فیلمهای موزیکال، مستند وتیزرهای تبلیغاتی به کار گیرند وآن دسته ازهنرجویانی که علاقمند به تدوین فیلمهای داستانی هسنتد می بایست در ترم دوم تحت عنوان دورهای تکمیلی تدوین فیلمهای داستانی راآموزش دیده ومهارت های لازم در این زمینه را یاد بگیرند وارد بازار کار شوند لازم به توضیح است در تدوین فیلمهای داستانی یادگیری مبانی تدوین ، تئوریهای تدوین وآشنایی با مباحث سینما وکارگردانی از اهمیت ویژه ای برخودار است. درواقع می توان گفت تدوینگرسینما خود یک تکنسین درزمینه کارگردانی است.
سرفصل های آموزشی رشته تدورین:
1.تاريخچه تدوين
2.هنر تدوين و پيشرفت داستانگويي
3.مباني تدوين ، وسائل مورد نياز در تدوين فیلمهای خطي
4.سبکهاي متداول در تدوين فيلمهاي داستاني
5.آشنایی با مراحل تدوین فیلمهای داستانی وسبکهای تدوین.
6.آشنايي با تدوي غير خطي/يا تدوين رايانه اي
7.آشنايي با نرم افزارها و سخت افزارهاي تدوين غیر خطی
8 آشنايي با قابليت وتوانمنديهاي تدوين غيرخطي.
9.نحوه کپچرکردن وذخيره فيلم دررايانه
10.تدوين در محيط نرم افزار
11.آشنایی با.گرافيگ و جلوه هاي تصويري
12.آشنایی با انواع فرمت هاي تبديل فيلم
13.آشنایی با ساخت تيتراژ وزيرنويس
14.آشنایی با انواع تمهیدات سینمایی وکاربرد آنها در تدوین
15.کاربرد جلوهای ویژه درتدوین
16.آشنایی با انواع فرمت های خروجی فیلم
ب) تدوين فيلمهــاي داستاني (دوره تکمیلی) شامل :
1 ) همواري تدوين
2) انطباق رويداده
3) حفظ احساس جهت
4) انطباق رنگمايه ها
5) زاويه ديد واندازه تصوير
6) زمان بندي
7) عبور صدا از روي برش
8) رويداد موازي
9) ريتم/سرعت و ضرب آهنگ
10) نمايش فيلم و تحليل تدويني
ج) تدوين صدا:شامل
1.صداگزاری وافکت
2.جلوه هاي صوتي
3 ميکس وترکيب صداها
4.شناخت وکاربرد فيلترهاي صدا
5.اصلاح رنگ ونور (اتالوناژ)
6.آشنایی با انواع فرمت های ضبط وخروجی فیلم وتبدیل فرمت ها
د)تدوين فيلمهــاي غير داستاني شامل:
1.فيلمهاي مستند گزارشي
2.فيلمهاي مستند آموزشي
3.فيلمهـــاي مستند تلفيقي
4.فیمهـــای موزیــکال
نرم افزارهای آموزشی شامل
Eduis
After Eafwect
Aveid Licouid
primyer
عمران دهقانی-مدیر مسئول و مدیرآموزش- آموزشگاه سینمایی اندیشه نو باز نویسی دیماه 98
کپی باذکر منبع بلامانع است