کارگردانی

 

 

آشنایی با حرفه کارگردانی

کارگردان در تولید فیلم،کسی است که مرکزیت فکری –هنری و تکنیکی اثر را بر عهده دارد. در واقع او معمار فیلم به شمار می آید. کارگردان تعیین‌کننده و مسئول جنبه های خلاقانه هم در زمینه محتوا و شکل و هم تصویر و صدای فیلم است. از لحاظ اجرایی و مدیریت نیز، گروه تولید را رهبری می‌کند انتخاب دیگر عوامل اصلی فنی و هنری فیلم نیز از قبیل  فیلمبردار،  نورپرداز، بازیگران، طراحان لباس و صحنه ،صدابردار و تدوینگر برعهده اوست.

کارگردان کسی است که دانای کل در فیلم است. کارگردان باید از فلسفه، تاریخ، جامعه شناسی، روانشناسی، فرهنگ جوامع، جغرافی، تاریخ ادیان، فقه و…. گرفته،بداند تا شاخه های مختلف هنری از جمله هنرهای تجسمی و معماری، تئاتر و هنرهای نمایشی و موسیقی آشنایی داشته باشد.

دانستن کلیات و جزئیات سینما از وظایف اصلی کارگردان است. مانندآشنایی با فیلمنامه نویسی، شخصیت پردازی، آشنایی با انواع دوربین ها و لنزهای مختلف، آشنایی با نورپردازی، طراحی صحنه،  تدوین و…میباشد.کارگردان کسی است که در نهایت می‌داند یک فیلم چه چیز میخواهد بگوید و بر اساس آن فیلمنامه و همچنین دکوپاژ خود را تنظیم و تهیه می‌کند. هر فیلم حرف مخصوص به خود را دارد و نتیجه حرفها با توجه به دیدگاه کارگردان مشخصمی شود.

فهرست سرفصل ها و رئوس مطالب

رشته کارگردانی در آموزشگاه سینمایی اندیشه نو:

نقش کارگردان در تولید فیلم

وظایف کارگردان

آشنایی کلی با  روند تولید فیلم ومراحل سه گانه پیش تولید، تولید و پس از تولید

آشنایی با استوری برد (Storyboard)

اهمیت تجسم و تصویرسازی نماها قبل از فیلم برداری با کمک استوری برد

شناخت دستور زبان فیلم با تکیه بر تولید فیلم های داستانی شامل  کادربندی و ترکیب بندی و شناخت انواع نماها)

آشنایی با  کادربندی

آشنایی با انواع نماها،مختصصات و کاربرد آن ها( شات/ریورس شات ،اورشولدر

مسترشات ،نمای معرف، نمای نقطه نظر ،نمای سوبژکتیو/نمای اوبژکتیو و…)

تعریف فاصله کانونی و انواع لنزها

آشنایی با تمهیدات سینمایی وکاربرد مفهومی آنها

آشنایی با خط فرضی ومعرفی قانون ۱۸۰ درجه

معرفی راه های عبور و شکستن خط فرضی

آشنایی ترکیب بندی

آشنایی با قانون نقطه طلایی –قانونیکسوم

اینسرت (INSERT)

جهت نگاه وجهت حرکت

آشنایی با انواع زوایای دوربین وکاربرد آنها

آشنایی با زاویه های مختلف دوربین و تاثیر آن ها بر درک تماشاگر

آشنایی با سکانس پلان ونمای مادر، تقطیع نماها درصحنه های گفتگو دار و

گفتگوی دو نفره

الگوهای گفتگوی دونفره (نماهای رو به رو –پهلو به پهلو–پشت سر هم

گفتگوی سه نفره

الگوهای الفبایی A ,I ,L ,U

گفتگوی بیش از سه نفر

آشنایی با سیستم تداومی (پیوستگی زمانی و مکانی( ورعایت الگوهای داستانگویی

ساختن الگوهای پرسش و پاسخ

برش در حین حرکت

برش روی نگاه

آشنایی عمق میدان ،اهمیت عمق میدان وتکنیک های ایجاد عمق میدان

تفاوت عمق میدان با فضای عمیق

آشنایی با انواع فوکوس و(Change Focus)

آشنایی با میزانسنهایثابت ومتحرک

آشنایی با انواع حرکت های دوربین وکاربرد آنها

آشنایی کلی با تجهیزات حرفه حرکتی در وکاربرد

دوربین متحرک (کرین (Crane) – تراولینگ (Traveling) – ترکینگ (Tracking) – هلی شات –دوربینرویدست)

درس سیزدهم: تحلیل و دکوپاژ (Decoupage)

تحلیل بصری فیلمنامه

ترسیم دکوپاژ

آشنایی کلی با  روند تدوین فیلم ومراحل تدوین  وصداگزاری

آشنایی کلی با نورپردازی وتجهیزات نور پردازی

ژانرها وگونه های  فیلم ودلایل بروز آنها در هنر سینما

آشنایی کلی باسبک ها ی کارگردانی

نشانه شناسی ومعنا در سینما 0 سمبل شناسی وتمثلی شناسی)

شناخت رنگ وکاربرد مفهومی آنها

معرفی شغل کارگردان
اگر تخیل خوبی داشته، به سینما علاقه مندید و توانایی هدایت افراد در مسیر خلاقانه خود را دارید، این شغل مناسب

شماست.

کارگردان ها مسئولیت اصلی ساخت برنامه های تلویزیونی و فیلم ها را برعهده دارند. به عنوان یک کارگردان، شما باید خلاقیت، مهارت سازماندهی و دانش فنی لازم را برای مدیریت فرآیند تولید اثر سینمایی داشته باشید. از آنجا که شما باید تیمی از افراد با نقش های متفاوت را رهبری کنید، باید مهارت های ارتباطی خوبی نیز دارا باشید. باید بتوانید به خوبی برنامه ریزی کرده و تصمیم گیری کنید. همچنین در مدیریت زمان و بودجه نیز باید متبحر باشید. هدف اصلی شما گرفتن تصمیمات خلاقانه برای هدایت ادامه جریان فیلم است.

به عبارت دیگر  کارگردان کسی است که بیشترین مسئولیت را در قبال تصویر و صدای فیلم دارد. او کسی است که ساخت فیلم را بر عهده دارد و معمولا فکر نهفته در فیلم و شکل نهایی اثر از اوست. در سال های آغازین تاریخ فیلم سازی ، نقش کارگردان به اندازه ای که بعدها مهم و تاثیرگزار شد، نبود، زیرا ساختار فیلم ها بسیار ساده و به دور از هر گونه پیچیدگی بود. با گسترش سینما و توسعه فیلم سازی، لزوم حضور شخصی که بر کل فیلم نظارت داشته باشد و آن را از جهت فنی و هنری رهبری کند، بیشتر احساس شد و به این ترتیب کارگردان به چهره ای شاخص و فردی مهم در عرصه فیلم سازی بدل شد ، کسی که فکر، دیدگاه و خلاقیت خود را در فیلم ها اعمال می کرد.

کارگردان بیشترین زمان کاری خود را هنگام فیلم برداری سپری می کند که این ساعات بسیار متغیر و متنوع است. گاهی نیز در شبها و تعطیلات باید مشغول به کار باشد. محل کار او معمولا یا در استودیو و یا سر صحنه فیلم برداری است. گاهی نیز باید به سفرهای کاری کوتاه و بلند مدت برود.

برای آشنایی بیشتر با شغل کارگردانی در ادامه اطلاعات خوبی در مورد مسئولیت ها و وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازارکار و فرصت شغلی، میزان درآمد کارگردان و افراد برجسته در این حوزه ارائه می شود.

مسئولیت ها و وظایف کارگردان

• • • • • • • • ملاقات با تهیه کنندگان –زیرا تهیه کننده مسئول فراهم آوردن امکانات و شرایط مورد نیاز کارگردان است و با کارگردان نسبت به سایر عوامل ساخت فیلم از ابتدا تا انتهای عملیات ساخت فیلم بیشترین ارتباطرا دارد.

• • • • • • • • مستند کردن یک فیلم نامه یا ایده –این وظیفه کارگردان در همکاری با فیلمنامه نویس است. البته در خیلی از مواقع خودکارگردان نسبت به نوشتن فیلمنامه اقدام می نماید و نقش نویسنده و کارگردان فیلم را یک نفر بازی می کند.

• • • • • • • • آماده سازی فیلمنامه برای تبدیل به تصاویر متعدد فیلم

• • • • • • • • تصمیم درباره چگونگی شروع تولید و تعیین محل فیلمبرداری

• • • • • • • • برنامه ریزی زمان های فیلمبرداری و تدارکات لازم برای پیشبرد هرچه بهتر عملیات ساخت فیلم و فیلم برداری

• • • • • • • • انتخاب بازیگران و عوامل فیلم از جمله تصویربردار، صدابردار، مدیر صحنه و سایر عوامل ساخت فیلم

• • • • • • • • هدایت و راهنمایی عوامل فنی به منظور ایجاد هماهنگی و یکپارچگی در ساخت فیلم

• • • • • • • • هدایت و راهنمایی بازیگران–شاید بیشترین زمان کارگردان در هر فیلم در هدایت و راهنمایی بازیگران فیلم صرف شود و لذا موفقیت و عدم موفقیت یک فیلم نیز تا حد بسیار زیادی به خوب انجام شدن این وظیفه کارگردان برمی گردد.

• • • • • • • • نظارت بر تدوین نسخه نهایی فیلم

در برخی از پروژه ها شما خودتان فیلمنامه نویس و تهیه کننده  هستید. گاهی نیز کارهای فیلم برداری و صداگذاری را انجام می دهید که این معمولا در فیلم های مستند و یا تولیدات با بودجه محدود اتفاق می افتد
مهارت و دانش مورد نیاز کارگردان

• • • • • • • • خلاقیت و تخیل و شناخت سینما و بازیگری

• • • • • • • • مهارت ارتباطی خیلی خوب –برای برقراری ارتباط مناسب با بازیگر ،تهیه کننده ،فیلمبردار، صداربردار، مخاطبان و تمام کسانیکه قبل ،حین و بعد از یک پروژه فیلمسازی در ارتباط با کارگردان می باشند.

• • • • • • • • توانایی رهبری و ایجاد انگیزه در افراد – زیرا کارگردان در یک فیلم همچون مدیر عامل یک شرکت یا فرمانده یک گروه نظامی عمل می کند و موفقیت و شکست یک پروژه سینمایی تا حد زیادی به کارگردان آن بستگی دارد.

• • • • • • • • مهارت عالی در سازماندهی و برنامه ریزی

• • • • • • • • ابتکار و توانایی حل مساله –زیرا موانع بسیار زیادی بر سر راه یک پروژه فیلمسازی وجود دارد. از خصوصیات اخلاقی متفاوت هر یک از بازیگران گرفته تا مشکلاتی که بر سر راه اخذ مجوز از سازمان های قانونی و دولتی وجود دارد و مهم تر از همه تأمین بودجه مورد نیاز برای ساخت فیلم و توافق با تهیه کننده و تمامی این مسایل باید توسط کارگردان حل و فصل گردد.

• • • • • • • • توانایی تصمیم گیری

• • • • • • • • مدیریت خوب زمان و بودجه

• • • • • • • • حفظ آرامش در شرایط فشار

• • • • • • • • اطلاع از مباحث سلامت و ایمنی در کار

• • • • • • • • توان جسمی مناسب –زیرا بخش قابل توجهی از عملیات ساخت یک فیلم در خارج از استدیو و محیط های شهری، روستایی و حتی کوهستانی است و کارگردان باید توان مناسب برای انجام پروژه در هر کجا را دارا باشد.

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل کارگردانی

برای ورود به این شغل حتما نباید تحصیلات دانشگاهی داشت. افرادی که مایل به کسب مدرک دانشگاهی باشند، می توانند با قبولی در آزمون سراسری دانشگاه ها در رشته کارگردانیتحصیل کنند. افرادی هم که نمی خواهند مدرک دانشگاهی کسب کنند می توانند از راه کارآموزی در این شغل، مطالعات مستمر وکسب تجارب عملی به این حوزه وارد شوند.
فرصت های شغلی و بازار کار کارگردان

به عنوان کارگردان، می توانید به صورت مستقل و به شکل قراردادی با سازمان ها و شرکت های تهیه کننده فیلم دولتی و خصوصی کار کنید. همچنین می توانید در صورت داشتن منابع مالی، ایده ها و پروژه های مورد نظر خود را کارگردانی و تولید نمایید. رقابت برای انعقاد قراردادهای مستقل و تامین مالی در این حوزه بسیار شدید است.

در ایران با توجه به تابعیت سینما و تأتر از سیاست های فرهنگی کشور و رشد و و افول آن بر اساس جهت گیری ها و سیاستگذاری های مدیران و گروه های دولتی لذا نمی توان پیش بینی مشخصی از وضعیت اشتغال در مشاغل مرتبط با آن داشت و در هر دوره از تاریخ سیاسی کشور سینمای ایران دستخوش تغییرات متعددی می گردد که خیلی قابل پیش بینی نمی باشد.

وضعیت استخدام این شغل در برخی از کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا– پیش بینی می شود میزان استخدام کارگردانان در مؤسسه ها و کمپانی های فیلمسازی رشد 11 درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط رشد همه مشاغل 14 درصد خواهد بود.

استرالیا – در 5 سال گذشته میزان استخدام کارگردانان رشد2.9  درصدی داشته و برای سال های آینده رشد کمی برای آن پیش بینی می شود.

متوسط درآمد این شغل در برخی از کشورهای جهان عبارتند از

آمریکا – متوسط درآمد سالیانه در این شغل 68.440 دلار (برای همه مشاغل 33.840 دلار)  در سال 2010 و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 71,400 بوده است.

استرالیا– متوسط درآمد سالیانه در این شغل 58.500 دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.

شخصیت های مناسب این شغل

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.